Bitkilerde fizyolojik fonksiyonlar için gerekli sıcaklıklar 0-54 °C arasındadır. Bu sınırların dışında büyüyebilen bitki çeşitleri de mevcuttur. Kutup bölgeleri ile ekvator bölgelerinde yetişen bitki çeşitleri sıcaklık açısından birbirlerinden çok farklı ortamlarda yaşamlarını sürdürmektedirler. Bununla birlikte aynı bitki çeşidinin, değişik gelişme devrelerinde istemiş oldukları sıcaklık dereceleri birbirinden farklıdır. Genel olarak bitkilerde en düşük büyüme sıcaklığı, en düşük çimlenme sıcaklığından daha yüksektir. Örneğin; en düşük büyüme sıcaklığı buğdayda 5-6 °C, mısırda 13-15 °C ve pamukta 16- 17 °C iken en düşük çimlenme sıcaklığı buğdayda 3-4 °C, mısırda 9-10 °C ve pamukta 13-15 °C dir. Bitkiler en düşük büyüme sıcaklığında devamlı kalacak olurlarsa normal gelişmelerini yapamazlar. Çünkü bu sıcaklıklarda fotosentez yavaşlar ve oluşturdukları kuru madde miktarı da azalır. Oluşan kuru maddenin büyük bir bölümü ise solunumla harcanan kuru maddeyi karşılamada kullanılmaktadır.
Işığın bitkiler için önemi nelerdir?
Bitkilerin büyüme ve gelişmelerini tamamlayabilmeleri fotosentezle yaptıkları kuru madde miktarının
solunumla harcadıkları kuru madde miktarından fazla olması ile sağlanabilmektedir. Bitkilerin büyüme ve gelişmeleri doğrudan doğruya meydana getirebilecekleri besin maddelerine bağlı olduğundan, bitki sıcaklığının kendisi için özel olan en uygun fotosentez sıcaklığının üstüne çıkmaması ve bitkide solunumun fazla olmaması gerekmektedir. Bitki yetiştirme yönünden bitki çeşitlerinin en uygun fotosentez ve solunum sıcaklık derecelerinin iyi bilinmesi ve buna göre belli sıcaklık koşullarında ürün verebilecek çeşitlerin seçilmesi büyük önem taşımaktadır. Bitkilerin normal büyüme ve gelişmelerini tamamlayabilmeleri için yaşam süreleri boyunca gereksinim duydukları toplam sıcaklık miktarı da birbirinden farklıdır.
Bitki yetiştiriciliğinde ışığın etkisi nedir?
Toplam sıcaklık miktarları bitkinin çimlenme ve erme devresi arasında geçen ve günlük ortalama sıcaklığı, bitkinin en düşük ve en yüksek büyüme sıcaklıkları arasında olan günlerin ortalama sıcaklıkları toplanarak hesaplanır. Örneğin yaşamları boyunca istedikleri toplam sıcaklık miktarı kışlık buğdayda 1960-2250 °C, yazlık buğdayda 1870-2250 °C, mısırda 2370-3000 °C ve çeltikte 3500-5000 °C dir. Bitki sıcaklığı, içinde bulunduğu çevrenin sıcaklığı ile çok yakından ilgilidir. Genel olarak bitki köklerinin sıcaklığı, içinde bulundukları toprak sıcaklığı kadardır. Buna karşılık toprak üstü organlarının sıcaklığı güneş ışınlarını absorbe ettikleri zaman morfolojilerine de bağlı olarak çevredeki hava sıcaklığından bir kaç derece yüksek, transpirasyonla su kaybettiği zaman ise bir kaç derece düşüktür. Kaynak; MGM