Çim yerine kullanılabilecek yer örtücü bitkiler

Yer örtücü bitkiler

Çim yerine genellikle peyzaj alanında kullanışan çime alternatif bitki çeşitleri doğru kullanılırsa büyük öenm arz etmektedir. Bu bitki çeşitleri toprağa yakın belitli yükseklikleri aşmayan tahmini 25, 30 cm boylarında olan türlerdir. Bahçelerde üzerine basılmayacak alanların yeşil bir örtü ile kaplanması için bu bitkilere özel önem verilmektedir. Özellikle bakıma ve susuzluğa dayanıklı bitkilerin tercih edilmesi çok önemlidir. Bazı yer örtücü bitkiler çeşitli renklerde çiçekler açarak daha güzel bir görünüm sağlamaktadır.

Yer Örtücü Bitkisi Nedir? Çimlerin bazı alanlarını kaplamak için yer örtücü olarak tercih edilen, çok fasla yapraklı olan; sarılıcı, tırmanıcı, yayılıcı bodur bitki çeşitleri olarak tanımlanabilir.

Yer örtücü bitkiler neden önemlidir?

Yer örtücü bitki çeşitleri ortalama 30 cm kadar uzayabilen, bulunduğu toprak yüzeyinde yoğun bir bitki örtüsü oluşturan, sarılıcı, sürünücü ve yayılıcı bodur bitki çeşitleridir. Odunsu, otsu, yaz-kış yeşil veya yalnız yazın yeşil olan bu bitkiler toprak yüzeyinde çim örtüsü gibi görünür. Yer örtücü
bitkiler toprak erozyonu ve su kaybını engellerken, aynı zamanda zemine renk, desen ve doku özelliği kazandırır. Elbette yer örtücü bitki çeşitleri sadece bahçe ve peyzaj alanlarında kullanılmala kalmazlar. Bazı çeşitlerin içerdikleri kimyasal maddeler nedeniyle hem tıbbi ve aromatik bitki olarak, hem de kozmetik sanayinde kullanım imkanları vardır.

Çim yerine kullanılan yer örtücü bitki çeşitleri

1. Çim bitkilerine alternatif yer örtücü bitkiler; Bu bitki çeşitlerde kendi aralarında ikiye ayrılamkatdır. Çimin genel görünüşü korumak için kullanılan yer örtücü bitki: Bu gruptaki yer örtücü bitkiler aynı düzgün toprak karışımına ihtiyaç duyarlar. Çimlerde olduğu gibi yabancı ot mücadelesi ile ilgili sorunlara sahiptirler. Çimlere uygulanan seçici yabancı ot öldürücü ilaçlar bunlara uygulanmadığından yabancı ot kontrolü daha zordur. Çime benzemesi istenmeyen yer örtücü bitkiler: Sarmaşık ve yabani çilek bu sınıfta kullanılır. Yabani çilek eğer yer düzgün ise çim biçme makinesi ile yılda 2 kez biçilirse bodur ve yoğun bir şekilde yetiştirilir.
2. Çim yerine küçük alanlarda kullanılan yer örtücü bitkiler; Bu tip yer örtücüler basılmaya dayanıklıdır. Anthemis nobilis, Coespitosa, Thymus
   serpyllum (kekik) örnek olarak verilebilir.
3. Basılmayan yerlerde renk ve süs oluşturmak için kullanılan yer örtücü
   bitkiler; Bunlar basılmaya dayanıklı değildir. Bahçelerin düzenlenmesinde çekici görüntülere sahiptir. Ajuga reptans (Mayasıl otu), Hypericum calycinum (Kantaron) ve Helianthemum sp. (güneş gülü veya gün gülü) örnek olarak verilebilir.
4. Bünyesi düzgün olmayan yer örtücü bitkiler; Bu tip yer örtücüler zor ulaşılan yerler için kullanılır. Cotoneaster dammeri (dağ muşmulası), Cotoneaster microphylla ve Rosmarinus officinalis (Biberiye) bunlara örnek
   olarak verilebilir. Yukarıda bahsedilen kullanım alanlarının yanında yer örtücü bitkiler genel olarak; ev bahçelerinde, fabrika sitelerinde, okul, hastane bahçelerinde, belediyeler tarafından kontrol edilen alanlarda, karayollarının orta refüjlerinde ve yaya geçitlerinin düzenlenmesinde
   kullanılır. Yer örtücü bitkilerin farklı renkteki yeşil tonları bahçenin değerini gösterecek ve en fazla dikkat çeken renklerdir.

Yer örtücü bitkiler yararları nelerdir?

• Çürüyen ve malç gibi rol oynayan yaprakların sürekli artık olmasını sağlayarak toprağın yenilenmesini sağlar.
• Estetik olarak peyzaj kalitesini artırır.
• Güzel renkli çiçek ve meyvelere sahip olanlar mekâna ayrı bir güzellik sağlar.
• Işığın geçmesini engelleyerek yabancı ot kontrolü sağlar.
• Trafiğin yoğun olduğu alanlarda sesleri absorbe ederek gürültünün azalmasını sağlarlar.
• Yaşlı yaprak ve diğer bitkilerin artıkları yer örtücü bitkilerin diplerinde çürürler ve toprağa karışır.
• Yer örtücü bitkiler fonksiyonel olarak erozyonu önler ve yağmur sularını absorbe eder. Bu nedenle meyilli arazilerde kullanılmaları birçok avantaj sağlar.
• Yeşil örtüsü ile topraktan buharlaşmayı önler.

Otsu yer örtücü bitkiler

Çim ideal bir yer örtücü bitki olmasına rağmen bakımı pahalı ve zor olduğundan yer örtücü bitkiler tercih edilir. Ayrıca çim bitkisinin yetişmesinin zor, koyu gölge ve düzgün olmayan meyilli yerlerde de yer örtücü bitkiler tercih edilir. Kayalık alanlarda, çok ıslak ve kurak alanlarda yosun ve eğrelti otları yer örtücü olarak kullanılabilir. Birçok yer örtücü bitki basılmaya dayanıklı değildir. Böyle yerlerde çim bitkileri kullanılsa da alanların sınırlandırmasında ve şekillendirilmelerinde yer örtücü bitkiler kullanılır.

Odunsu yer örtücü bitkiler

Bu gruba giren yer örtücü bitkiler 30 cm’den boylu olan bitkilerdir. Odunsu yer örtücü bitkiler orta büyüklükteki bir bahçede bodur görülmelerine rağmen küçük bir bahçede aynı etkiyi göstermeyebilir. Bu yönden yer örtücü bitkileri sınırlandıran kesin ve net bir kural yoktur. Belirli boydaki bir yer örtücü açık, engebeli bir alanda ideal bir etki yaparken, ön veya iç avlu gibi sınırlandırılmış bir alana uygun olmayabilir. Alanın büyüklüğü ve bitkinin boyu arasında çok yakın bir ilişki vardır.

Yer örtücü bitkilerin isimleri nelerdir?

Türkiye’de yer örtücü olarak bilinen çeşitli bitki türleri vardır. Yer örtücü olarak bullanılan bitki isimleri; Ajuga, Alyssum, Arenaria, Cerastium, Dichondra, Helianthemum, Hypericum, Lobelya, Portulaca grandiflora, Potentilla, Ranunculus, Verbena ve Vinca’dır