Daldırma yöntemi ile bitki çoğaltma nasıl yapılır hangi bitkiler daldırma yöntemi ile çoğaltılmaktadır. Daldırma yöntemi ile çoğaltma için nasıl bir yol izlenmelidir. Daldırma yöntemi ile çoğaltma yapacak olanların neleri bilmesi gerekmektedir. Daldırma yöntemi ile bitki çoğaltma nasıl ve hangi bitkilere uygulanır. Daldırma yönteminin tanımı nedir? Bir dalın ana bitkiden ayrılmadan köklendirilmesine daldırma yöntemi denir. Farklı daldırma yöntemleri ile siyah ve mor ahudutları, fındık, incir, kızılcık ve ayva gibi meyve türleri, filoksera ile bulaşık olmayan alanlarda asma, bazı klonal meyve anaçları başarıyla çoğaltılabilmektedir.
Daldırma yöntemi, bitkileri çoğaltmanın en basit ve etkili yöntemlerinden biridir. Bu yöntemde, ana bitkinin bir dalı toprakla temas ettirilerek köklendirilmekte ve daha sonra ana bitkiden ayrılıp yeni bir bitki olarak yetiştirilmektedir. Daldırma yöntemi, birçok bitki türü için uygulanabilir ve başarılı sonuçlar verir.
Daldırma yöntemi ile bir bitki çoğaltmak istediğinizde bitkilere ne gibi bir faydası olacak bunları bilmeniz gerekmektedir. Daldırma yöntemi ile bitki çoğaltmanın yararlarını şu şekilde sıralayabiliriz;
- Daldırılan sürgün veya dal, kök ve sürgün oluşturup kendine yeter hale gelinceye kadar ana bitkiden
ayrılmamaktadır. Bu nedenle yeni bitkiye ana bitkiden su ve besin maddelerinin gönderilmesi devam
etmektedir. Ayrıca daldırılan sürgünün yaprak ve sürgün uçlarında üretilen karbonhidrat ve oksin bu
sürgünün dip kısmında kalmakta ve bu durum birçok bitki türünde daldırmanın, çelikle çoğaltmaya göre
daha başarılı olmasına neden olmaktadır. - Daldırma yöntemleri basit olup kolayca uygulanabilmektedir. Az sayıda bitki söz konusu olduğu zaman
daldırma, çelikle çoğaltmaya göre daha az ustalık, çaba ve ekipman ile daha yüksek başarı sağlamaktadır. - Daldırmanın doğal olarak oluştuğu türlerde bu yöntem basit ve ekonomiktir. Yine bazen, daldırma ile elde
edilen bitkiler, çelikten elde edilen bitkilere göre daha hızlı gelişme gösterebilmektedirler. - Daldırma ile çoğaltım kendi kökleri üzerinde yapılmaktadır. Bu nedenle anaç ve kalem sağlama, aşılama
gibi işler söz konusu değildir.
Daldırma yöntemi ile üreyen bitkiler, bitkilerin dallarının veya sürgünlerinin bir kısmının toprağa gömülerek köklenmesini sağlayan bir üreme yöntemidir. Bu yöntemle çoğaltılabilen bazı bitkiler şunlardır:
- İncir ağacı (Ficus carica)
- Böğürtlen (Rubus spp.)
- Gül (Rosa spp.)
- Orman gülü (Kerria japonica)
- Sardunya (Pelargonium spp.)
- Fesleğen (Ocimum basilicum)
- Çilek (Fragaria spp.)
- Akasya (Acacia spp.)
- Söğüt (Salix spp.)
- Ardıç (Juniperus spp.)
Daldırma yöntemiyle bitki üretimi, bitkinin bir dalının veya sürgününün toprak seviyesinin altına gömülerek köklenmesini sağlar. Bu, bitkinin kendi köklerini oluşturmasına ve bağımsız bir bitki olarak gelişmesine olanak tanır. Daldırma yöntemiyle bitki üretimi genellikle bitkinin büyüme mevsimi sırasında uygulanır ve başarılı sonuçlar elde etmek için doğru zamanlama, doğru toprak hazırlığı ve uygun bakım gerektirir.
Bitkilerde kaç türlü daldırma şekli vardır?
Daldırma tipleri farklı şekillerde yapılmaktadır. Genel olarak bir değerlendirme yapıldığında bitkilerde 4 tür daldırma şekli ile çoğaltma mümkündür. Bitkilerde daldırma yöntemi ile çoğaltmaları şu şekilde incelebilir;
- Basit (adi) daldırma: Bazı çok yıllık bitkilerin dalları devamlı olarak nemli toprak ile temas ettiğinde köklenebilmektedir. Basit ya da adi daldırma, bir dalın toprağa doğru bükülmesi, toprağa gelen kıskının toprak veya başka bir
köklendirme materyali ile örtülmesi ve dalın ucunun topraktan dışarı çıkarılması şeklinde uygulanmaktadır. - Hendek daldırması: Bütün bir bitki veya bir dalın dinlenme döneminde yaklaşık 5 cm derinlikteki sığ bir hendeğe uç kısmı dışarıda kalacak şekilde bir çatal dal yardımıyla yatay olarak yerleştirilmesi ve üzerinin 2.5-5 cm kalınlıkta toprak ile örtülmesi şeklinde uygulanmaktadır. Bitki ilk dikim sırasında 5×23 cm’lik sığ hendek içine 30- 450C açı ile eğik bir şekilde dikilir. Sürgünlerin toprak tabakasını delip çıkmasından sonra bunların dip kısımları toprakla doldurulmaya
başlanmakta ve bu işleme Temmuz ayına kadar devam edilmektedir. Böylece sürgünlerin 15-20 cm’lik dip
kısımları toprakla doldurulmuş olmakta, bu kısımlardan kökler meydana gelmektedir. - Tepe daldırması Hava daldırması: Frenk üzümü, klon elma anaçları ve ayva gibi gövdenin alt kısımda yoğun ve sıkı bir dal sistemine sahip ve boğaz bölgesinden bol sürgün veren çalı formlu bitkiler bu yöntemle yaygın olarak çoğaltılmaktadırlar. Tepe daldırması, bitkinin dinlenme döneminde tepesinin toprak yüzeyinden vurulması ve yeni gelişen taze sürgünlerin dip kısımlarının ilkbaharda örtülerek köklendirilmesi işlemidir. Doldurulan toprak sonbahar veya ertesi ilkbahara kadar kalmaktadır. Bu süre içinde her bir dalın dip kısmından yeni kökler oluşur.
- Uç daldırması: Siyah ve mor ahudutları doğal olarak bu yöntemle çoğaltılmaktadır. Siyah ve mor ahududu gibi bazı bitkilerin sürgün uçları, gelişmenin belirli bir döneminde uygun bir ortam içine yerleştirildiğinde yüksek bir meristematik aktivite göstermekte, hem kök ve hem de sürgün oluşturabilmektedirler. Ahududu bitkilerinin gövdeleri iki yıllıktır. Sürgünler, birinci yıl vejetatif olarak gelişmekte ve ikinci yıl meyve vermektedir. Meyve veren sürgünler dipten budanmaktadır. Eğer ahududu bitkilerinde sürgünler gelişmelerinin ilk yılında 45-75 cm uzunluğa ulaştığında geriye doğru 8-10 cm’den kesilirse, çok fazla yan sürgün meydana gelmektedir. Bu uygulama ile hem daldırma ve hem de meyve üretimi için kullanılabilecek çok sayıda sürgün elde edilir.
Daldırma Yöntemi Nasıl Uygulanır?
- Dal Seçimi: Sağlıklı ve genç bir dal seçin.
- Çentik Oluşturma: Dalın toprakla temas edecek kısmında küçük bir çentik oluşturun. Bu, köklenmeyi hızlandıracaktır.
- Toprakla Temas: Çentikli bölümü toprağa yerleştirin ve nemli tutun.
- Köklenme Bekleme: Kökler oluştuktan sonra dalı ana bitkiden ayırın ve yeni bir saksıya dikin.
Hangi Bitkiler Daldırma Yöntemi ile Çoğaltılabilir?
- Sarmaşık
- Begonya
- Hortanca
- Menekşe
- Çilek
- Güzel sarmaşık
- Defne
- Lavanta