Yer elması nerede yetişir? Yer elması yenir mi?

Üzerinde sarı çiçekler olan yer elmasını topraktan çıkarıp yedim. Tadı bana güzel geldi. Normal elma gibi bir şekli yok biraz tabiri caizse yamuk yumuk. Hayatımın bir kısmı kırsal alanda köylerde geçti dolayısı ile çok meyve ve sebzeyi dalından koparım veya topraktan söküp yedim. Yer elması bitkileri Temmuz ve Eylül aylarında çok gösterişli sarı çiçekler açar. Ekim ayından itibaren bitkinin çiçek ve diğer toprak üstü dal ve yaprakları kurumaya başlar.

Yer elması (Helianthus Tuberesus)

Yer Elması Nesir? Yer elması Helianthus cinsinden, Campanulatales (Kampana çiçekliler) takımından ve Compositeae (Merkezi Çiçekliler) familyasından olan bir bitkidir. Yer elması ayçiçeği, aspir, ve pelemir ile aynı familyada yer almaktadır. Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdu Amerika Kıtası’dır. On yedinci yüzyılda Avrupa’ya getirilmiş ve oradan birçok yere yayılmıştır. Ülkemizde de bolca yetiştirilen tek yıllık dayanıklı otsu bitkidir.1,5 m’ye kadar boylanabilen toprak üstü kesimleri, ayçiçeğine benzer. Ama, yaprak ve çiçekleri daha küçük olur. Yeşil renkli ve oval biçimli ince uzun yapraklarının ucu sivridir. Ağustos ile kasım ayları arasında açan 5-7,5 cm. çapındaki altın sarısı çiçekleri de iri sarı papatyalara benzer. Bitkinin konumuzu en çok ilgilendiren bölümü, patatese benzeyen bej, pembe-turuncu ya da açık kahverengi yumru kökleridir.

Yer Elması Vitamin Değeri

Yerelmasının İngilizce adı Kudüs Enginarı (Jerusalem artichoke) ’dır. 100 gr yer elmasının içeri şekildedir.

1. Su oranı 70-80
2. Kuru madde 25
3. Organik madde 19 ile 28
4. Ham selüloz 0.6-0.9
5. Protein 1.9-3.6
6. Ham yağ oranı 0.1-0.2
7. Ham kül 1.2-1.5
8. Kalori 76

Yer elması son yıllarda yapılan analizlerde yer elması yumrularının büyük oranda inulin adlı madde ile meyve şekeri (glikoz) içermesi nedeniyle tatlı ve lezzetli olduğu, nişasta içermediği için kalori değeri düşük olduğu bildirilmiştir. Yerelmasında bulunan Inulin çok önemli bir ilaçtır. Özellikle
şeker hastalarına İnulin tavsiye edilmektedir. Bu özelliğinden dolayı son
yıllarda yer elmasına ilgi artmış ve tarla tarımı şeklinde de üretimine
başlanmasına neden olmuştur.

Yer elması faydaları nelerdir?

1. Yer elması kabuk rengine göre kırmızı ve sarı kabuklu olarak iki gruba ayrılır. Kırmızı kabuklu olanların yumruları girintili ve çıkıntılı olup şekilsizdir.
2. Yumruları ufak olup sanayide veya hayvan yemi olarak kullanılır. Sarı kabuklu olan yer elması ise daha çok yemeklik olarak kullanılır. Yumrular patatese benzer, oldukça iri ve düzgün şekillidir.
3. Yerelması doğrudan doğruya taze olarak (sebze) yenilmektedir.
   Doğranarak veya rendelenerek başka gıda maddeleriyle birlikte iştah açıcı olarak da kullanılmaktadır.
4. Yumrularından çeşitli salatalar ve turşular yapılabilir. Ayrıca aynen patates yumrusu gibi etli veya etsiz sıcak yemekleri de yapılabilir.
5. Yerelmasının yumruları, özellikle şekilsiz ve kesik, ezik, parçalanmış
   yumrular doğrudan doğruya hayvan yemi olarak kullanılabilir.
6. Yerelması yumrularını hayvanlar çok severek yerler. Yerelması hayvan beslemesi açısından da tarımı gelişmiş ülkelerde en fazla kullanılan meteryaldir.
7. Yerelması tarım bakımından da kültürü yüksek bir bitkidir. Gerek münavebe bitkisi olarak, gerek tarlalarda önemli bir gölge tavı temin etmesi açısından son derecede faydalıdır.
8. Yerelması bilhassa sulanarak yetiştirilen yerlerde yabancı ot mücadelesinde de önemli rol oynamaktadır, yabancı otların yok edilmesinde büyük yararlar sağlamaktadır.