Üzüm bağı budama resimli anlatım
Üzüm bağı budama resimli anlatım
Bağ budama çeşitleri
Bağcılıkta budama nasıl yapılır? bağ budamasını amaçları ve şekilleri nasıl olmalıdır? Kış ayında budama veya Yaz ayında bağ budaması ve bakımı hakkında içerik aşağıda verilmiştir. Bağlarda budama yapmanın ve verimi artırmanın yollar nelerdir?
Bağ budama nedir? Asmalarda büyüme ile verimlilik ve kalite arasında bir denge sağlayarak en yüksek kalitede verim ve ürün elde etmek amacıyla toprak üstü organları, özellikle bir yaşlı dallar ve sürgünler üzerinde gerçekleştirilen kısaltma, çıkarma, seyreltme vb. işlemlere budama denir. Asma, şiddetli veya sert budamaya gelebilen ve buna uygun tepki gösterebilen çok yıllık sarılıcı bir bitkidir. Asmanın, bir taraftan büyümesini, diğer taraftan mahsul vermesini aksatmayacak şekilde üzerindeki bir kısım dallarının kesilip atılması gerekir. Yalnız budamanın yapıldığı yer değil, asmanın doğal yaşama ve verim çağlarının uzatılması ve her yıl dengeli bir mahsul alınması düşünülerek budama uygulanmalıdır.
Bağcılıkta Kış Budaması
Bağcılıkta özellikle kış budaması önem taşır. Bu budamada bir yıl önce sürgün hâlinde oluşan ve budama mevsiminde yıllık dal (çubuk) adını alan organların % 70-80’i kesilip çıkarılır. Yaz budamasında ise uç alma veya benzeri uygulamalarla asmada kesilip çıkarılan kısımlar toplam yeşil aksamın % 30-40’ı kadardır. Asmada budama, her yıl mutlaka yapılması
gereken önemli kültürel bir işlemdir. Asmaların beslenmesinde, en büyük hizmeti asma yaprakları yaptığından budamada asmaya yeteri kadar yaprak alanı bırakmak gerekir. Bir asmada ne kadar fazla yaprak bulunursa o asma daha kuvvetli bir gelişme gösterir.
Bağlarda Terbiye Sistemi
Günümüz bağcılığında terbiye sistemi veya şekli, asmalara verilen şekil ile bu şekli oluşturan organların üzerine yerleştirildiği dayanak (destek) malzemelerinden yaralanılarak asmalara uygun şekiller verilmesidir.
Bağcılıkta terbiye ve budama kavramları birbirine karıştırılmamalıdır. Çünkü terbiye, omcalara (genç asmalara) genç dönemde verilen şekilleri ifade etmektedir. Buna karşılık, budama; omcaların genç devrelerinde terbiye şeklinin oluşturulması, ürüne geçtikten sonra ise gelişme, verim ve kalitenin düzenlenmesine yönelik dallar ve sürgünler üzerindeki kısaltma, çıkarma ve seyreltme gibi işlemleri kapsamaktadır. Bu işlemlerle, oluşturulan terbiye şekli korunur. Asma sürgünlerinin doğal gelişimi açılmış bir şemsiyeyi andırmakta ve sürgünlergelişmelerini yerde sürünerek devam ettirmektedir. Çevresinde ağaç, direk ya da çit gibi bir destek bulduğunda ise sülükleriyle ona sarılıp gelişimini bu desteğin yapısına uygun olarak sürdürmektedir.
Bağ Budamanın Amaçları
- Asmalara, çeşit ve anacın büyüme kuvvetine, çeşidin budama isteğine, ekolojik şartlara, kültürel uygulamalar (toprak işleme, ilaçlama, sulama vb.) ve mekanizasyona uygun bir şekil vermek ve bu şekli korumak,
- Fizyolojik dengeyi bozmadan ürün verim ve kalitesini mümkün olan en yüksek düzeye çıkarmak ve bu düzeyi mümkün olan en uzun süre korumak,
- Yaz budamaları (yeşil budama) ile özellikle ürün kalitesini artırmak,
- Yaşlanma veya değişik nedenlerle zayıflamış, şekli bozulmuş, verimi düşmüş asmalarda kolları geriye budama (kısaltma) ile gençleştirmek veya kolları yenilemektir.
Bağları Budama Şekilleri Nasıl Yapılır?
- Bağlarda Şekil Budaması; Şekil budaması Bağlarda şekil budamasına, aşıdan sonra veya aşılı fidanın dikiminden itibaren başlanır ve 3–5 yıllık bir döneme tamamlanır.
- Bağlarda Mahsül Budaması; Ürün (mahsul ) budaması Uygun terbiye sistemi oluşturulduktan sonra asmalar üzerinde her yıl dinlenme döneminde yapılan budamadır.
- Bağlarda Gençleştirme budaması Bağlarda yaşlanma, zayıflama, hatalı budama, don, kuraklık, dolu, hastalık ve zararlılar ya da mekanik etkilerle normal budamalarla onarılamayacak ölçüde zarar gören kollar, gençleştirme budaması ile kısaltılarak yeniden oluşturulabilir.
- Bağlarda Gençleştirme Budaması; Bu budamada, gençleştirilecek kolun gövdeye yakın ve üst kısmından oluşmuş bir obur dal, yeni kolun oluşturulmasında kullanılır. Bu dal, gençleştirilecek olan kol üzerindeki son ürün budaması sırasında iki göz üzerinden budanır. Ertesi yıldan başlayarak söz konusu dal üzerinde, terbiye sisteminin gerektirdiği şekilde kol oluşturmaya yönelik budamalara devam edilir.
Bağ Budama Aletleri Nelerdir?
Budama Makası Asmanın budanması sırasında, özellikle bir yaşlı dalların kısaltılması ve dipten çıkarılmasında, ayrıca iki yaşlı dalların budanmasında ve yaz sürgünleri üzerinde gerçekleştirilen budama işlemlerinde kullanılır.
Serpet Budama makası yerine veya testere ile kesilen kalın dalların kesim yüzeylerinin düzeltilmesinde kullanılan, ağzı kavisli çakı şeklinde bir budama aletidir.
Bağ Çekmesi Budama makası yerine, hatta makasla kesilemeyecek kadar kalın dal ve kolların kesilmesinde kullanılan, kavisli ve ince testere dişli ağzı bulunan çakı şeklinde budama aletidir.
Budama Testeresi; Diğer budama aletleri ile kesilemeyecek kadar kalın dal ve kolların kesilmesinde kullanılan, uca doğru incelen yapıda, ters dişli testerelerdir.
Seyreltme ve Ayıklama Makası; Çiçek salkımları ile koruk safhadaki salkımların seyreltilmesi veya şekillendirilmesinde, sofralık çeşitlerde salkımlarda kaliteyi bozan tanelerin ayıklanmasında kullanılan ince, uzun ve sivri uçlu ağızları olan özel makastır.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Bağlarda Budama Adlı Ankara 2011 kitabından alınmıştır. Bağ Budaması Hakkında geniş bilgi almak için Bağlarda Budama >>