Ağaca Şekil Verme Sanatı (Topiary)

Topiary Ağaç budama Sanatı

Topiary Sanatı nedir? Topiary sanatında kullanılan bitki çeşitleri, Ağaca Şekil Verme sanatı nedir? Topiary bitkileri, Bitki şekillendirme, Topiary, Şekilli ağaç budama, Ağaç budama Sanatı alanında sizlere bilgiler vereceğiz. Bahçelerdeki çeşitli bitkilere şekil verme, çeşitli hayvanlara ve farklışekillere göre budama yapılmasına Topiary (ağaç budama sanatı) denmektedir.

Topiary Nedir?

Ağaçların, çalıların, bodur bitkilerin büyümelerine budama ile müdahale ederek estetik ve sanat anlayışı ile formal ya da informal olarak dekoratif şekiller vermek amacı ile istenilen form, şekil ve obje haline getirilmelerine yan bitkiden heykel, küre, küp şekiller oluşturma sanatına Topiary denir. Topiary sözcüğü Latincedeki süsleme amaçlı olarak çevreyi düzenleyen bahçıvan anlamındaki Topiarius kelimesinden gelir.

Topiary Hakkında Bilgiler

Tarihte ilk defa Romalılar çalılardan oluşan çitlere şekiller vererek budamışlar. Özellikle roma imparatoru Augustus döneminde olmak üzere bahçelerde budama sanatı çalışmaları çok artmıştır. Romalılar isimlerini çeşitli hayvan figürlerine ve hatta savaş sahnelerini tupiare çalışmalarında canlandırmışlar. Daha sonraki zamanlarda yaygın biçimde kullanılan bu sanat bu bölgelerden İngiltere’ye, Fransa’ya ve bütün Avrupa ülkelerine yayılarak Rönesans döneminde ise doruk noktasına ulaşmış ve bahçe sanatında bir teknik olarak asırlarca birçok uygarlıkça da benimsenmiştir. Bitki budama sanatı verdiği biçimli görüntü ile kraliçe Victoria döneminde de devam etmiş ve bu sanata labirent şeklindeki çitler ve düğüm şeklinde bahçeler de dahil olmuştur.

Topiary Art Ne Zaman Bulundu?

Günümüzde roma döneminde ait bu sanatın örneklerinde biri Amerika Birleşik Devletleri’nde J. Paul Getty müzesinde bulunmaktadır. Müze ve bahçesinde Pompei şehri kalıntıları arasında kalmış klasik roma villa bahçelerinden villa dei papiri yeniden canlandırılmıştır. İngiltere’de bulunan önemli Topiary sanatı örnekleri levens hail, great dixter ve haseley court bahçelerinde bulunmaktadır. İtalya’da Rönesans dönemi roma villalarından villa gamberaria ile barok etkisinin belirli olarak görüldüğü son dönem Rönesans villalarından villa garzoni ve villa dona dalle rose bahçelerinde Topiary örneklerine rastlamak mümkündür. Uzak doğuda bu sanata Kyoto’daki shodenji tapınak bahçesi örnek verilebilir.

Topiary Nasıl Yapılır?

Bitkilerin doğal halinden farklı şekillere büründürme sanatı bu alana girmektedir. Bitkileri doğal şekilde bırakmaya tamamen karşı olan bu sanatta ister doğada ister bahçede yetiştirilsin budama sanatının ortaya konduğu bitki meydana getirdiği mimari etki ile anında bir ilgi odağı oluşturacak, heykel, çeşme, merdiven, giriş gibi yapıları vurgulayarak taş ve mermerin sert çizgilerini ve parlak renklerini yumuşatarak tamamlayacaktır. Seçilen budama tarzı ile oluşturulan görüntü duyguları da etkileyecektir.